CONCENTRATIE (DHARANA)

Dharana is een Sanskrietwoord dat in het Nederlands vertaald kan worden als "concentratie" of "gerichte aandacht". Het is een belangrijk concept binnen de yoga en komt uit de Yoga Sutra’s van Patanjali, waar het wordt genoemd als de zesde stap van het achtvoudige yogapad.

Het woord Dharana komt van de Sanskrietwortel "dhri", wat betekent:
vasthouden, beheersen of richten.

In de context van yoga betekent Dharana:
het richten van de geest op één enkel object zonder afgeleid te worden.

Concentratie is niet meditatie

Concentratie is met inspanning alle gedachten focussen op één object
Meditatie is zonder inspanning alle gedachten focussen op één object

Bij Dharana probeer je je aandacht bewust en langdurig op één ding te richten, zoals:
Je ademhaling, Een mantra, Een kaarsvlam (trataka),...

Elke keer dat je geest afdwaalt, breng je haar zacht terug naar het focuspunt.

Waarom is Dharana belangrijk?

• Het traint de geest om rustig en gefocust te blijven.

• Het bereidt je voor op diepe meditatie (Dhyana).

• Het helpt je los te komen van afleidingen en gedachtenstromen.

Concentratie is een veelzijdige praktijk, en er zijn veel verschillende manieren om het te doen.

Hier zijn 8 populaire manieren die je kunt proberen om in concentratie te komen:

1. Ademhalingsfocus

• Hoe: Focus volledig op je ademhaling. Voel hoe de lucht je neus binnengaat, je longen vult, en weer naar buiten stroomt. Als je gedachten afdwalen, breng je ze zachtjes terug naar je ademhaling.

• Doel: Versterken van je focus en kalmte door aandachtig te zijn in het moment.
  
  

2. Lichaamsbewustzijn (Body Scan)

• Hoe: Ga liggen of zitten en breng je aandacht naar elke lichaamsdeel, beginnend bij je tenen en langzaam omhoog werkend naar je hoofd. Merk op waar je spanning voelt en probeer deze gebieden los te laten.

• Doel: Ontspanning en het vergroten van het lichaamsbewustzijn.
  
  

3. Loving Kindness aandacht(Metta)

• Hoe: Herhaal in gedachten zinnen van liefde en vriendelijkheid voor jezelf en anderen, bijvoorbeeld: "Moge ik gelukkig zijn, moge ik gezond zijn". Breid dit uit naar vrienden, familie, en zelfs mensen met wie je moeilijkheden hebt.

• Doel: Vergroten van compassie en positieve energie voor jezelf en anderen.
  
  

4. Mindfulness 

• Hoe: Zit stil en wees volledig aanwezig in het moment. Observeer alles wat je hoort, ziet, voelt en ruikt zonder oordeel. Als gedachten of gevoelens opkomen, laat ze dan gewoon passeren zonder eraan vast te houden.

• Doel: Versterken van je vermogen om volledig aanwezig te zijn en te accepteren wat er is zonder oordeel.
  
  

5. Geleide 'meditatie'

• Hoe: Luister naar een stem of audio die je door de 'meditatie' leidt. Dit kan een visualisatie zijn, ademhalingsoefeningen of een andere techniek. De gids helpt je te focussen en begeleidt je in het proces.

• Doel: Hulp bij het concentreren en ontspannen, vooral als je moeite hebt om zelfstandig te beoefenen.
  
  

6. Transcendente Meditatie (TM)

• Hoe: Herhaal in stilte een specifieke mantra, een woord of geluid dat je helpt om de gedachten te laten verstillen. Dit gebeurt vaak gedurende 20 minuten, twee keer per dag.

• Doel: Het bereiken van een diepe staat van rust en transcendentie door concentratie op de mantra.
  
  

7. Visualisatie 

• Hoe: Stel je voor dat je op een rustige, vredige plek bent, zoals een strand of een bergtop. Stel je alle details voor: de geur van de lucht, het geluid van de golven of de bries. Laat je zintuigen zich volledig onderdompelen in deze plek.

• Doel: Ontspanning en het bevorderen van positieve emoties door het visualiseren van een veilige, kalme omgeving.
  
  

8. Beweging met aandacht (Bijvoorbeeld Tai Chi of Yoga)

• Hoe: Combineer conentraiie met beweging door rustig en bewust je lichaam te bewegen. Yoga richt zich op ademhaling en houding, terwijl Tai Chi langzame, vloeiende bewegingen gebruikt om de geest te kalmeren.

• Doel: Integreren van lichaam en geest door bewuste beweging en ademhaling.