Dhyana betekent in het Sanskriet simpelweg: meditatieve absorptie of ononderbroken aandacht.

Het is de zevende stap op het achtvoudige pad van Patanjali. 

De meeste mensen gebruiken het woord "meditatie" voor allerlei technieken: ademhaling, visualisatie, mindfulness, enz. Dat zijn eigenlijk vormen van dharana (stap 6): gericht concentreren op één ding.

Dharana = gerichte aandacht
Dhyana = ononderbroken stroom van aandacht

Oftewel:

In dharana focus je op iets.
In dhyana ben je die focus. De geest vloeit zonder onderbreking in één richting, als een stille rivier.

Kenmerken van Dhyana:

• Geen afleiding meer door gedachten.

• Geen "doener" meer – alleen gewaarzijn blijft.

• Tijd en ruimte vervagen.

• Het object van meditatie en de waarnemer versmelten.

Een voorbeeld (om het voelbaar te maken):

Stel, je kijkt naar een kaarsvlam.
In dharana focus je op die vlam. Je brengt jezelf steeds terug als je afdwaalt.
In dhyana is er alleen nog het kijken. Geen "ik kijk naar de vlam", maar:

kijken zonder een kijker. Alleen vlam. Alleen zijn. Alleen nu.

En dan?

Als dhyana verdiept en zelfs het object van meditatie verdwijnt…
Dan val je in samadhi – de ultieme stilte, eenheid, zijn zonder afscheiding.

Hanteer onderstaande principes en technieken voor de vorming van een diepgaande meditatiepraktijk

• Intentie

• Waarom mediteer je? Stel een duidelijke intentie voordat je begint. Dit kan zijn om je geest te kalmeren, inzicht te krijgen, of contact te maken met je hogere zelf.

• Een bewuste intentie richt je energie en geeft richting aan je meditatie.

• Ademhaling

• De adem is je anker. Door je te concentreren op je ademhaling blijf je in het huidige moment en creëer je een rustige basis voor diepere staten van bewustzijn.

• Techniek: Adem langzaam en diep in door je neus, houd even vast, en adem dan rustig uit door je mond. Herhaal dit totdat je geest kalm wordt.

• Lichaamsbewustzijn

• Je lichaam en geest zijn met elkaar verbonden. Ontspanning van het lichaam helpt de geest om tot rust te komen.

• Scan je lichaam: Voel elk deel van je lichaam en laat spanning los. Dit versterkt je aanwezigheid in het moment.

• Focus en Concentratie

• Richt je aandacht op een enkel punt: dit kan je ademhaling zijn, een mantra, een visualisatie, of het gevoel van energie in je lichaam.

• Het Heden Omarmen

• Laat het verleden en de toekomst los. Meditatie gebeurt in het nu.

• Als gedachten opkomen, oordeel er niet over. Laat ze zachtjes gaan, zoals wolken die aan de hemel voorbijdrijven.

• Overgave

• Vecht niet tegen wat er gebeurt. Laat controle los en vertrouw op het proces.

• Accepteer wat je ervaart, zonder verwachtingen. Diepe inzichten komen vaak wanneer je stopt met forceren.

• Visualisatie

• Beeld je iets positiefs of krachtigs in dat je helpt om je intentie te ondersteunen. Bijvoorbeeld:

  • Een helder licht dat je vult met energie en vrede.

  • Een serene plek waar je volledig jezelf kunt zijn.

• Stilte en Ruimte

• Stilte is de bron van diepe meditatie. In deze ruimte maak je contact met je ware zelf.

• Blijf een tijdje in deze stilte en observeer wat er opkomt, zonder oordeel.

• Dankbaarheid

• Sluit elke meditatie af met een moment van dankbaarheid.

• Dank jezelf voor de tijd en energie die je hebt gestoken in je welzijn, en wees dankbaar voor alles wat je hebt ontvangen tijdens de meditatie.

• Regelmaat

• De ware sleutel tot meditatie is consistentie. Oefen dagelijks, al is het maar 10 minuten.

• Met regelmatige oefening verdiept je ervaring en wordt meditatie een integraal deel van je leven.